Je bent zwanger...
Wanneer je zwanger bent zijn er een aantal zaken waar je rekening mee dient te houden of die geregeld moeten worden. We hebben hier een aantal zaken op een rijtje gezet:
Voedingsadvies
- eet geen kaassoorten van rauwe melk (au lait cru)
- eet geen ongewassen groente of fruit
- eet zo min mogelijk lever of leverproducten
- verschoon niet zelf de kattenbak en draag handschoenen bij het tuinieren.
- eet geen rauw vlees
Om het hemoglobinegehalte (ijzer, Hb)in je bloed op peil te houden tijdens de zwangerschap is het raadzaam om:
- verse groenten te eten
- elke dag fruit te nemen
- indien je zuivel wilt eten doe dit dan 3 uur vóór of 3 uur na je ijzerrijke voeding
- tijdens de maaltijd sinaasappelsap of water te drinken
- te onthouden dat middelen tegen maagzuur een remmende invloed op de ijzeropname hebben
Medicijnen
Medicijngebruik altijd in overleg met de huisarts of verloskundige.
Paracetamol (500 mg) is toegestaan. De maximale dosis van 6 tabletten per dag niet overschrijden. Liever niet langer dan 3 dagen achter elkaar gebruiken.
Spreekuurbezoeken
Tijdens de reguliere spreekuurbezoeken controleren wij:
– bloeddruk
– de groei van de buik en van de baby
– harttonen van de baby
We horen graag elke controle of er vragen zijn en hoe het met jullie gaat. Indien noodzakelijk voor jullie of voor ons kunnen jullie altijd vaker op controle komen.
Frequentie van de spreekuurbezoeken
Tot en met de 24e week elke 4 weken
Tot en met de 32e week elke 3 weken
Tot en met de 36e week elke 2 weken
Daarna elke week.
Dit is geen strikt schema, de frequentie van de controles kan verschillen.
Bloedonderzoeken
Het bloed van elke zwangere wordt rond de 12e zwangerschapsweek onderzocht op:
- Bloedgroep en rhesusfactor
- Irregulaire antistoffen
- Hepatitis-B (een leveraandoening)
- Lues (een geslachtsziekte)
- HIV
- Glucosse
- Ijzer
- Vitamine B12
- Foliumzuur
- Vitamine D
Voor alle priklocaties moet een afspraak gemaakt worden via www.certe.nl. De uitzondering is de ‘gewone’ zwangerschapsscreening in het lab bij het Antoniusziekenhuis in Sneek, daarvoor hoef je geen afspraak te maken.
OGTT / zwangerschapsdiabetes
Wanneer je getest moet worden op zwangerschapsdiabetes, dan wordt er een OGTT (Orale Glucose Tolerantie Test) in het ziekenhuis gepland.
Lees vooraf de info op onderstaande site goed door en plan hier de afspraak in.
www.certe.nl
Huisartsenlaboratorium
Zorgcentrum ‘de Werf’ Sluisdijk 30-4 te Joure
Openingstijden:
Maandag: 10-11.30 uur
Dinsdag: 8 – 9.30 uur
Woensdag: 10-11.30 uur
Donderdag en vrijdag: 8 – 9.30 uur
“De Hoeksteen”
Hoek Appelhof en Oasingaleane (naast pastorie)
Osingaleane 9, 8525 EL Langweer.
Maandagochtend tussen 9.30 en 9.45 uur.
“It Toanhûs”, B. van Hardenbroekstr. 1 8521 KA, Sint Nicolaasga.
Maandag tussen 8 uur en 8.30 uur. 0513-431433.
Het kan zijn dat je verzekering de laboratoriumkosten niet volledig vergoedt.
Prenataal onderzoek
Tegenwoordig kan iedereen kiezen voor testen die iets zeggen over de kans op het krijgen van een kindje met een aangeboren aandoening. Alle testen worden door de zorgverzekeraar volledig vergoed.
De drie testen waar uit gekozen kan worden zijn: NIPT, 13-weken echo (ETSEO, eerste termijn structureel echoscopisch onderzoek), 20-weken echo(TTSEO, structureel echoscopisch onderzoek).
Veel informatie staat op www.pns.nl
Indien jullie meer informatie willen over de genoemde testen kun je een zogenaamde counselingsafspraak maken via de assistente. Wij ruimen dan tijd in om uitgebreid over dit onderwerp met jullie te praten.
Geen van de testen is verplicht, ook de ETSEO of TTSEO hoort er niet ‘gewoon bij’. Daar kies je of kiezen jullie (al of niet) weloverwogen voor of niet voor.
Omdat het nogal wat inhoudt om meer te weten over de gezondheid van jullie kindje vinden we het aan te bevelen om er goed over na te denken of jullie voor een test kiezen of niet.
Meer over prenataal onderzoek binnen onze praktijk vind je hier
Echo
Tussen 10 en 12 weken zwangerschap maakt Anneke Schmidt een zogenaamde termijn echo. Dit is om te kijken wanneer je precies uitgerekend bent. Soms is het nodig eerder een echo te maken en soms is er een eigen wens om een vitaliteitsecho (vroege echo) te laten maken rond 8 weken zwangerschap.
In het counselingsgesprek geven we informatie over de 13 weken echo en de 20 weken echo.
Indien je kiest voor deze echo’s adviseren we je geen kinderen mee te nemen naar dit onderzoek, bij onverwachte bevindingen heb je vaak genoeg aan jezelf om de informatie te verwerken.
Deze screeningsecho’s wordt ook door Anneke gemaakt binnen onze praktijk. Voor meer informatie verwijzen wij je door naar de echo website: www.echocentrumannekeschmidt.nl
Bij 35 weken wordt er een liggingsecho aangeboden. Niet omdat jullie of wij meestal niet kunnen voelen hoe het kindje ligt maar omdat er altijd uitzonderingen zijn waarbij we niet goed kunnen voelen hoe de ligging is. Als het kindje toch onverwacht in stuit ligt is er met 35 weken nog ruimte en tijd voor poging tot versie of andere overwegingen.
De 13-weken echo (ETSEO)
Vanaf 1 september start in Nederland het onderzoekstraject naar de vroege screenings echo: de 13 weken echo. Van 12w3d tot 14w3d zwangerschap kun je er voor kiezen om mee te doen. We maken deze echo in Joure, zoals alle echo’s, en het is een vroege screening op eventuele aangeboren lichamelijke afwijkingen.
Het is geen screening op chromosomale afwijkingen. Daar is de NIPT voor. ( zie hoofdstukje over de NIPT) Het is een vroege screening en veel minder uitgebreid dan de SEO (20 weken echo) maar kan al eerste informatie geven over de lichamelijke ontwikkeling van jullie kindje.
Voornamelijk de schedel en wervelkolom worden gescreend maar daarbij kan vaak al veel meer gezien worden. Profiel, algemene situatie van het hart, buik, armen en benen, blaas. Er wordt uitdrukkelijk níet naar het geslacht gekeken. Het kindje is nog te jong om daar uitspraken over te doen.
Mocht het beeld niet toereikend zijn dan kan het zijn dat een vaginale echo voorgesteld wordt. Als je dit niet wilt, doen we dit uiteraard niet. Deze echo wordt niet op een later moment herhaald zoals bij de 20 weken echo, als het beeld ontoereikend is dan kijken we (indien gewenst) verder bij de 20 weken echo.
Als er een aanwijzing is voor een mogelijke lichamelijke afwijking of iets is duidelijk anders dan anders dan bespreken we de opties: door voor een vervolgtraject in een academisch ziekenhuis of niet. We leggen altijd alles zo goed en zo duidelijk mogelijk uit.
Let wel: deze screening gaat over lichamelijke aandoeningen, niet over syndromen zoals Down’s syndroom. Wél kan achteraf blijken dat er een syndromale aandoening de oorzaak is van lichamelijke afwijkingen. Zie ook www.pns.nl.
De 20 weken echo (TTSEO)
Dit echo onderzoek kan aangeboren afwijkingen bij het kind opsporen en wordt bij voorkeur verricht bij een zwangerschapsduur van 18 tot 20 weken. Tijdens het intake-gesprek wordt deze TTSEO met jullie besproken.
Jullie kiezen (al of niet weloverwogen) wel of niet voor deze 20-weken echo. Het hoort er niet vanzelfsprekend bij.
Er kan veel gezien worden bij dit onderzoek. Zaken die jullie wellicht willen weten. Maar misschien komen er onduidelijkheden naar voren die de hele zwangerschap voor onzekerheid zorgen. Niet altijd geeft doorverwijzing naar een academisch ziekenhuis duidelijkheid. Het is reëel om daar rekening mee te houden. En de andere kant is: als er geen bijzonderheden te zien zijn betekent dit niet automatisch garantie op een ‘gezond’ kindje.
Voor meer informatie: www.echocentrumannekeschmidt.nl
Kraamzorg
Schrijf je zo spoedig mogelijk in voor kraamzorg, zonder deze zorg kun je bij ons niet thuis bevallen. Bij voorkeur tussen de 10e en 12e week van de zwangerschap. Er zijn verscheidene (goede) kraamcentra waar je uit kunt kiezen. Folders van verschillende kraamcentra krijg je mee tijdens het intake gesprek.
Het blijkt handig om bij je zorgverzekering na te vragen wat hun regels zijn met betrekking tot de keuze van een kraamcentrum en het aantal uren kraamzorg dat vergoed wordt.
Erkenning
Als jullie niet getrouwd zijn of geen geregistreerd partnerschap hebben is het van belang tijdig bij je gemeente te informeren naar de procedure rondom de erkenning van het kind.
Haptonomie
Haptonomie / Coaching
Het kan gebeuren dat je merkt dat je klachten hebt die je niet gelijk thuis kunt brengen. In de zwangerschap gooi je het al snel daarop.”Dáárom ben ik zo emotioneel, dáárom doet mijn hele lijf zeer, of dáárom kan ik met mezelf niet uit de voeten” zijn veel gehoorde uitspraken in de spreekkamer. Het kan zijn dat dat inderdaad zo is. Het kan ook zijn dat er meer aan de hand is. Dat de veranderingen ineens teveel zijn, omdat je eigenlijk al héél lang op je tenen loopt. Dat je eigenlijk al lang geleden opgehouden bent met voelen hoe het werkelijk met je gaat. Dat je hele lijf strak staat omdat je jezelf hebt aangeleerd om gewoon dóór te gaan. Niet zeuren maar doorgaan, met werk, relaties, leven, sporten, familie…….
In onze maatschappij is dit op zich niet zo vreemd. Er wordt ook veel van ons verwacht, en snel ook. Alle ontwikkelingen dragen niet echt bij tot meer rust nemen. Nee, wij worden beloond als we veel doen, in weinig tijd en zonder klagen.
Dat maakt dat je soms niet meer stilstaat bij hoe het eigenlijk echt met je gaat, en wat je nodig hebt om prettig in je vel te zitten.
Zwangerschap kan dan een moment zijn waarop alles overhoop komt te liggen. Dat kan veel klachten en / of angst veroorzaken.
Soms is onze reguliere begeleiding op het spreekuur niet voldoende. Anneke heeft daarom extra tijd uitgetrokken voor coaching op basis van de haptonomie.
Wat houdt dat in?
Het houdt in dat je een afspraak kunt maken met Anneke om eens te kijken of je baat kan hebben bij extra begeleiding naar aanleiding van je klachten. Meestal bestaat de eerste afspraak uit een gesprek waarin helder kan worden waar de knelpunten liggen. Soms kun je dan ook even op de bank komen liggen om alvast te ervaren hoe je reageert op (ont)spanning door middel van (aan)raken. Het doel van deze coaching is het beter leren voelen van het lichaam. Dit geeft vaak zoveel opluchting dat het zelfvertrouwen groeit en de klachten verminderen.
Voor een afspraak of info kun je Anneke mailen: info@haptotherapieannekeschmidt.nl of bellen: (06) 30 60 38 54
Of bekijk de website: www.haptotherapieannekeschmidt.nl
Wil je borstvoeding gaan geven?
Borstvoeding
Vaak is het geven van borstvoeding een kwestie van aankoppelen en gáán.
Soms niet.
Heb je vragen over borstvoeding of ervaar je het voeden als erg ingewikkeld of pijnlijk dan kun je overwegen om extra ondersteuning te vragen aan Lutske. Onze assistente en tevens lactatiekundige.
Kijk voor meer informatie, contact en tarieven op: www.borstvoedingsadviezen.nl
Voor de borstvoedingscursus verwijzen we je graag naar de complete zwangerschapscursus: www.zwangerschapscursusjoure.nl Deze cursus is inclusief borstvoedingsavond. Ook kun je er voor kiezen alleen de borstvoedingsavond bij te wonen ipv de gehele cursus. In Joure, Wolvega, Heerenveen en Lemmer wordt de gehele cursus door Lutske gegeven.
Kennismakingsgesprek
Het intake-gesprek
Het intake-gesprek duurt een uur, waarvan 15 minuten bij de assistente en 45 minuten bij de verloskundige. De assistente vertelt jullie wat handig is te regelen in de zwangerschap en geeft de nodige informatiefolders mee.
De verloskundige neemt uitgebreid de tijd om te praten over de prille zwangerschap, hoe deze beleefd wordt en of er vragen zijn. Daarnaast wordt de medische voorgeschiedenis doorgenomen, eventueel medicijngebruik en wordt de bloeddruk gemeten. Omdat de intake vroegtijdig plaatsvindt is de zwangerschap vaak nog te pril om het hartje van de baby te kunnen horen met de doptone.
Controles
Tijdens de reguliere spreekuurbezoeken bespreken we uitgebreid hoe het met jou/jullie gaat en controleren wij:
- je bloeddruk
- de groei van je buik en de baby
- de harttonen van de baby
Indien er zaken zijn die vragen opleveren over de zwangerschap of over onze zorg horen we het graag.
Omstreeks de 30e en 37e week controleren we nogmaals je hemoglobinegehalte (Hb,ijzer) door middel van
een vingerprik. Dit om te kijken of er eventueel bloedarmoede aanwezig is.
Indien uit het zogenaamde ‘eerste trimester screenings bloed onderzoek’ (rond 12 weken) blijkt dat je bloed rhesus D negatief is, nemen we in de 27e week nog een keer bloed af om te controleren wat de rhesus D factor van de baby is. Als jullie kindje ook rhesus D negatief is, is er geen risico op het eventueel ‘botsen’ van bloedgroepen. Als het kindje rhesus D positief is checken we eventuele antistof-vorming én kunnen we het eventuele ‘botsen’ voorkómen door het toedienen van een injectie aan de moeder in de 30e zwangerschapsweek én na de bevalling. Deze injectie zorgt er voor dat er geen aanmaak van antistoffen tegen de rhesus D factor in gang gezet wordt in het moederlijk bloed.
Bij het bloedonderzoek in het eerste trimester wordt ook de rhesus c factor van moeder bepaald. Deze factor geeft echter over het algemeen minder problemen bij eventueel ‘botsen’ met de rhesus c factor van het kind. Gelukkig maar want voor deze c factor is nog geen beschermende medicatie beschikbaar. In de 27e week nemen we bloed af bij de moeder om vorming van eventuele antistoffen in haar bloed op te kunnen sporen. Als dit het geval is gaan we overleggen met de gynaecoloog en houden we moeder en kind wat strenger onder controle.
Frequentie van de spreekuurbezoeken:
- Tot en met de 24e week elke 4 weken
- Tot en met de 32e week elke 3 weken
- Tot en met de 36e week elke 2 weken
- Daarna elke week.
Dit is geen strikt schema, de frequentie van de controles kan verschillen.
Bloedonderzoeken
Het bloed van elke zwangere wordt rond de 12e zwangerschapsweek onderzocht op:
- Bloedgroep en rhesusfactor
- Irregulaire antistoffen
- Lues (een geslachtsziekte)
- HIV
- Ijzer
- Glucose
- Vitamine B12
- Foliumzuur
- Vitamine D
Om dit te kunnen laten bepalen, krijg je van ons een labformulier mee voor de bloedafname. Vul dit formulier zo compleet mogelijk in. Met dit formulier kun je je afspraak gaan plannen op www.certe.nl. Voor het lab bij het Antoniusziekenhuis in Sneek hoef je geen afspraak vooraf te maken.
Nazorg
Zes weken na de bevalling kunnen jullie voor een afrondend gesprek langskomen op de
praktijk. Je kunt hiervoor een afspraak maken via onze assistente.
Tijdens deze afspraak bespreken we hoe de hele periode van het kindje dragen tot baren beleefd is.
We bespreken vragen en eventuele klachten die nog bestaan.